Жолдама алу үшін не істеу керек?

Азаматтар өз өңіріндегі әлеуметтік қорғау бөлімдеріне немесе тұрғылықты жері бойынша Халыққа қызмет көрсету орталығына жүгінуі тиіс. Онда олардан арнайы өтініш қабылданып, медициналық құжаттары мен денсаулық жағдайына қарай тиісті шешім шығарылады.

Айта кету керек, санаториялық-курорттық ем алу шарттары әр аймақта әр түрлі болуы мүмкін. Сондықтан зейнеткерлерге нақты мәліметті тек ресми органдардан нақтылап алу ұсынылады.

Жеңілдетілген жолдамаларға кім құқылы?

Санатория-курорттық емделуге жеңілдетілген жолдамалар еліміздің барлық өңірінде қолжетімді. Алайда әр өңірдің ережесі әртүрлі болғандықтан, нақты ақпаратты жергілікті әкімдіктер мен әлеуметтік қорғау органдарынан нақтылау маңызды. Бұл ретте Астана және Алматы қалаларындағы тәртіпке жеке тоқталған жөн.

Астана қаласында санаторийге тегін жолдама алу құқығы бірқатар азаматтарға беріледі. Олардың қатарында Ұлы Отан соғысының ардагерлері, басқа мемлекеттердің аумағындағы соғыс қимылдарының ардагерлері, жеңілдіктері бойынша Ұлы Отан соғысының ардагерлеріне теңестірілген ардагерлер, 1986 жылғы Желтоқсан оқиғасына қатысып, саяси қуғын-сүргінге ұшырап, заң жүзінде ақталған азаматтар және тыл еңбеккерлері бар.

Сонымен қатар жасы бойынша зейнеткерлер де жеңілдікпен жолдама ала алады. Бұл топтағы азаматтарға жол ақысының 80 пайызы мемлекет есебінен өтеледі. Ал ең төменгі зейнетақы алатын зейнеткерлер үшін бұл көрсеткіш 85 пайызға дейін жетеді. 2025 жылғы есеп бойынша, ең төменгі зейнетақы 62 771 теңгені, ал базалық зейнетақы 32 360 теңгені құрайды.

Алматы қаласында жеңілдік тәртібі сәл өзгеше. Мұнда санаторийге тегін жолдама тек Ұлы Отан соғысының ардагерлері мен мүгедек жандарға беріледі. Қалған азаматтар жолдама құнының бір бөлігін өздері төлей отырып, ем алуға мүмкіндігі бар. Бұл жағдайда зейнетақының 25 пайызын төлеп, қалған бөлігін мемлекет өтеуге дайын. Алайда бұл жеңілдікке тек жан басына шаққандағы табысы ең төменгі күнкөріс деңгейінің үш еселенген мөлшерінен аспайтын зейнеткерлер ғана үміткер бола алады. Аталған көрсеткіш 2025 жылы 138 684 теңгені құрайды.

Еліміздің басқа облыстары мен қалаларында да жеңілдікпен жолдама беру тәртібі бар. Бірақ ол әр өңірдің бюджеттік мүмкіндігі мен жергілікті ережелеріне байланысты реттелетіндіктен, нақты мәліметті азаматтар өз өңірлеріндегі әкімдік немесе ХҚКО арқылы анықтауы қажет.

Жолдаманы қалай алуға болады?

Астана қаласының зейнеткерлері мен жеңілдік санатындағы азаматтары санаторий-курорттық емге жолдаманы электронды түрде рәсімдей алады. Бұл үшін электрондық-цифрлық қолтаңба қажет. Өтінішті birge.astana.kz порталы арқылы жолдау ұсынылады.

Егер өтініш беру кезінде сұрақтар туындаса немесе көмек қажет болса, азаматтарға Бейбітшілік көшесі, 14-үйде орналасқан «Жанұя» отбасы институтын қолдау орталығына жүгінуіне болады. Жазылым рәсімделгеннен кейін, жолдама Бейбітшілік көшесі, 9-үйде беріледі. Әр сапар алдында жолдаманы алу үшін емделуге барардан кемінде 15 күн бұрын құжат рәсімделуі тиіс.

Сурет: жасанды интеллект

Санаторийлік емдеу мерзімі – 14 күнтізбелік күн. Қарт зейнеткерлер екі жылда бір рет, ал азаматтардың басқа жеңілдік санатындағы топтары жылына бір рет жолдама алуға құқылы. Алайда жол жүру шығындары жолдама иесінің өз есебінен төленеді. Емдеу Астанаға жақын орналасқан Щучье-Бурабай курорттық аймағындағы Қатаркөл көлінің жағасында жүргізіледі.

Алматы қаласында санаторийге жеңілдікті жолдама алу үшін азаматтар тұрғылықты ауданы бойынша әкімдіктің жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар бөліміне өтініш беруі керек. Бұл жерде өтініш жазу және тиісті құжаттарды тапсыру арқылы жолдама алу мүмкіндігі қарастырылады.

Санаторийлік емдеу мерзімі жылына бір реттен жиі емес, ұзақтығы 14 күннен аспайды. Емдеу мекемесіне жолдама берілген жағдайда әкімдік оны толығымен қамтамасыз етуі мүмкін немесе азамат емделіп келгеннен кейін жұмсалған шығынның бір бөлігін өтеу мүмкіндігіне ие болады.

Еліміздің өзге өңірлеріндегі зейнеткерлер мен жеңілдікке ие азаматтар жергілікті атқарушы органдарға, яғни әкімдіктердің әлеуметтік қорғау бөлімдеріне немесе тұрғылықты жері бойынша Халыққа қызмет көрсету орталықтарына жүгініп, санаторийге жолдама алу тәртібі туралы нақты ақпарат ала алады.

Қандай құжаттар қажет?

Санаторий-курорттық емге жолдама алу үшін азаматтар белгілі бір құжаттар топтамасын ұсынуы тиіс. Олар төмендегідей:

• Белгіленген нысандағы өтініш – жолдаманы рәсімдеу үшін ең алдымен өтініш жазылады. Бұл құжат әлеуметтік қорғау бөлімінде немесе портал арқылы толтырылады.
• Жеке куәлік – азаматтың жеке басын куәландыратын негізгі құжат.
• Санаторий-курорттық карта – арнайы медициналық нысан бойынша толтырылады. Бұл құжат адамның денсаулығы мен емделу қажеттілігін растайды. № 068/у нысаны – санаторийге барар алдында міндетті түрде толтырылуы тиіс. Кей жағдайларда № 069/у нысаны да талап етілуі мүмкін.

Бұл құжаттар азаматтың санаторийлік емге нақты медициналық негіздеме бар екенін көрсетеді және емдеу орнына қабылдануы үшін қажет.

Егер жолдамамен бара алмаса не болады?

Кейде азаматтар жолдаманы алғанымен, түрлі дәлелді себептерге байланысты санаторийге бара алмауы мүмкін. Мұндай жағдайда олар өз атына рәсімделген жол жүру билетін әкімдікке қайтаруы тиіс. Бұл билетті қайтарған соң, жолдама өзектілігін жоғалтпайды – оны басқа мұқтаж адамға беру мүмкіндігі қарастырылады.

Жолдаманы басқа адамға ауыстыруға да рұқсат бар. Алайда бұл белгілі бір уақыттық шектеулермен ғана жүзеге асады. Егер жолдамада көрсетілген санаторийге келу күнінен кемінде үш күн бұрын әкімдікке хабар берілсе және жолдама әлі белсенді болса, оны қолайлы уақытта пайдалануға немесе басқа адамға беру тәртібі қолданылуы мүмкін.

Бұл ереже санаторий орындарын тиімді пайдалану және кезекте тұрған өзге азаматтарға да мүмкіндік беру мақсатында қарастырылған. Сондықтан жолдама иелері алдын ала жоспар құрып, мүмкіндігінше белгіленген мерзімде баруға тырысуы қажет. Ал шұғыл жағдай туындаса, жауапты органдармен дер кезінде байланысып, жолдаманы рәсімдеп үлгеру маңызды.