Генерал-майор Диханбек Сатылғанов
Өмірбаян беттерінен
1954 жылы 7 мамырда Жамбыл облысында дүниеге келген. 1975 жылы Москва КСРО Азаматтық қорғаныс әскери училищесін, 2000 жылы ҚР ҚК Әскери академиясын бітірген. КСРО Азаматтық қорғаныс саласы бойынша взвод командирінен батальон командирі аралығындағы барлық буындарда қызмет еткен. Бауыржан Момышұлы есімін алған полктің командирі болған. Қорғаныс министрлігіне қарасты бөлімдерде 1998-2004 жылдар аралығында қызмет етті. Құрама командирінің орынбасары, әскери техниканы сақтау базасының командирі болған. КК Құрылық әскерлері бас қолбасшысының орынбасары лауазымын атқарған. Төтенше жағдайлар министрлігінің құрылуына орай қызметін ауыстырған. «Даңқ», «Знак почета» ордендері, бірқатар медальдармен марапатталған. 2 баланың әкесі.
***
Әскердің тәртібі темірдей қатты. Оны бәріміз білеміз. Ол – аксиома. Дәлелдеуді қажет етпейді. Кез келген буындағы командир жетістікке қол жеткіземін десе, алдымен тәртіптілікті күшейтуі керек. Тізгінді уыстан жіберіп алдым дегенше, қарьералық өсуім тоқтады дей беріңіз. Бұның дұрыстығын уақыт әлдеқашан дәлелдеген. Әрбірден кейін қару ұстаған әскер әркімнің көңіліне бір қарайтын балабақша емес. Әскер – ер-азаматтардың ортасы.
Совет Армиясындағы жағдай да осы еді. Қатып қалған иерархия. Генерал-офицер-прапорщик-солдат. Әркімнің «күші жететін» өз тобы бар. Үлкен штабтарда жағдай шамалы, өзгешелеу болар, ал әскерлерде бұл қалыпты, үйреншікті көрініс еді. Бұл жазылмаған заңдылықты жақсы біліп алған пысықтар «хлеборез», «банщик», «каптерщик» тәрізді жұмсақтау жерге жақын жүретін. Суретке, музыкаға, көркем жазуға қабілетіңіз болса, тіпті тамаша, бағыңыздың жанғаны. Ротаның намысын қорғайсың, қала берді, «ленкомнатаны» безендіресің. Замполиттердің өздері-ақ жанына тартып алады. «Сен тимесең, мен тимен» қызмет. Пысықтығымыз да шамалы, өнерден де құралақан болғандықтан, 2 жыл бойы офицер-прапорщиктердің боқтық айғайын естумен болғанмын. Турасын айтайын, одан жаман болғаным жоқ.
Офицерлердің бәрі бірдей емес екен. Солардың бірі гене- рал Сатылғанов деп білдім. Рас, Диханбек Жанқоразұлы генерал атағын Қорғаныс министрлігі бөлімдері сыртында алды. Бірақ, көзім көрген бір оқиға жадымда ұзақ сақталып қалды. Офицердің сарбазға деген шынайы әкелік қамқорлығының үлгісі деп қабылдадым. Оны айналып өте алмаймын.
Отар полигонында әскерлер кезекті бақылау сынақтарын тапсырып жатыр. БМП-дан түнгі атыстар. Тәуліктің қараңғы уақытында өткізілетін бұл емтихан өте күрделілер қатарынан саналады. Сынақ тапсырушылар – мерзімді қызметтің сарбаздары. Атыс жолағына шығатын кезекті үш экипаждың әрқайсысына жеке барып, жеке-жеке нұсқау беруде. «Балам», «бауырым» деп тіл қатуы бойыңды елжіретеді. Жас офицерлер мен кезекші медбикелердің де жылы сөзбен көңілін көтеріп қояды. Сарбаздардың басым көпшілігі ауылды жерлерден шақырылса керек, орысшаға шорқақтау екен. Генералдың ана тілімізде берген ақыл-кеңестері жүректеріне жол тауып жатты. Атыстар сәтті аяқталды. Тілшінің алдында қойылған көрініс, жасандылық па деген күдік те болды, жасырмаймын. Күдігім негізсіз екен. Сарбаздар да, офицерлер де генералдың үлкен жүректі мейірімді жан екенін бірауыздан қуаттады. «Балам-бауырым» деген қазақтың әдемі қаратпа сөздерін генералдың аузынан кейінгі жерлерде де жиі естідім.