Қаратал ауданы

Қаратал ауданы - облыстың орталық бөлігінде орналасқан әкімшілік-аумақтық бөлік. Жерінің аум. 24,2 мың км² (облыстың 10,8%-ын құрайды.). Тұрғын халқының саны 45,3 орналасқан. Бұл тұсында Сарыесік-атырау шөлінің шығысын ала Лекқұм (Л үкқұм), Жаманжал, Жаманқұм, Бестас, іріжар, Сүртке құмдары жайласа, Кербұлақ ауданымен шектесер оңтүстік батысында Аралқұм құмы жатыр. Ауданның шығысында аласа келген Үшқара т. орналасқан. Ауданның орталық бөлігімен Жетісудың жеті өзенінің бірі Қаратал ағып өтеді. Оған Жетісу (Жоңғар) Алатауының қарлы шындарынан бастау алатын Тентек, Көксу өзенідері құйылады. солтүстік бөлігінде Қаратал өзені Балқаш (Көкшетеңіз) көліне құяды. Балқаштан басқа аудан аумағында үлкенді-кішілі Үшкөл, Қаңбақты, Шораяқкөл, Қаңғай, Сарыкөл, т.б. көлдер бар. Аудан аумағыңда түз бен натрии сулыраты, құрылысқа қажетті 398 материалдар (Қайрақты тауында), кварц (Ақтаспалы кені), т.б. кен орындары бар. Ауданның ең биік жері оңтүстік-шығысында орналасқан Бурақой т. (985 м). Одан басқа аудан жерінде Бақалы, Бастөбе, Ақтасты, Қайрақты, Ақынбай шоқылары бар. Жерінің басым бөлігі құмды, құмайпы, өзен анғарлары мен көл бойларының топырағы сазды, шалғынды-сазды, оңтүстігінің топырағы сұр, бозғылт қоңыр топырақты. Топырақтарына жусан мен изен, еркекшөп (көкпек), теріскен, сұлыбас, қызын мия, жантақ, бидайық, өзен-көл бойларында қамыс, құрақ өседі. солтүстікбатысының құмды өңірінде сексеуіл, тобылғы, жыңғыл, ал Қаратал өзені бойында тал, тораңғы тоғайлары кездеседі. Ауданның аласа таулы өңірінде елік пен қоян, қасқыр мен түлкі жортады. Жазық даласында дуадақ, құр, өзен-көлдерде қаз, үйрек, бірқазан, қырғауыл ме-кендейді. Қамысты-қорысты жерлерінде жабайы шошқа (доңыз) кездеседі. Кезінде (20 ғ-дың 40-50 ж.) Қараталдың сағасында және ну қамысында жолбарыс мекендеген. Ауданның климаты тым континент - тік. Қысы оңтүстік - шығысыңда біршама жұмсак, солтүстік-нде суық. Қаңтар айының жылдық орташа жұмсақсы -10-14°С. Жаз айлары ыстық, және куаң.

Ауданның аудан экономикасындағы үлес салмағы 13%, өнеркәсіптікі — 16%, қалғанын көсіпкерлік саласы мен шағын және орта бизнес құрайды. Ауданда 125 төсекгік орталық аурухана, емхана, округ орталықтарында ауылдьгқ дәрігерлік амбулаториялар (5) мен фельдшеракушерлік пунктер (17) елге қызмет көрсетеді. Білім беру мекемелермен 20 орта мектеп, 2 мектеп-гимназия, балалар мен жасөспірімдердің спорт мектебі, кәсіптік-техникалық және әскеритехникалық мектептер жұмыс істейді. Бұлардан басқа Үштөбе балалар үйі мен балабақша бар. Ауданда орталық және 2 ведомстволық кітапхана, ауданы мәдениет үйі, ведомстволық 5 мәдениет үйі мен 6 клуб жұмыс істейді. Оларда үш халықтық көркемөнерпаздар ұжымы: "Қаратал әуендері" ұлт аспаптар оркестрі, "Қызғалдақтар" вокалды ансамблі, корейдің "Самульнорн" ансамблі өнер көрсетеді. Қаратал ауылының автомобиль жолының Ұзындығы 326 км, оның 236 км асфальттанған. Аудан жерімен Үштөбе - Талдықорған-Алматы, ҮштөбеХонсу, Үштөбе-Көпбірлік автотрассалары өтеді.