«Жеңімпаздар. Батырларға тағзым» - Ұлы Отан соғысы батырларын еске алуға, құрметтеуге арналған жоба
9 мамырда Tengrinews.kz жаңалықтар порталында Ұлы Отан соғысының қазақстандық ардагерлерін еске алуға арналған «Жеңімпаздар. Батырларға тағзым» атты онлайн-акция өтеді. Онлайн-акция «Жеңімпаздар» жобасы аясында оқырмандарымыз анкетасын жіберген батырлармен таныстырады. Жоба мен акция биыл Қазақстан Республикасы Ақпарат және қоғамдық даму министрлігінің қолдауымен өтеді.
"Жеңімпаздар" - 2014 жылғы 9 мамырдан бастап Ұлы Отан соғысының ардагерлері мен тыл еңбеккерлері туралы 3,5 мыңнан аса оқиға жарияланған жоба. Қазақстан мен өзге елдердің оқырмандары жарты ғасырдан аса уақыт бұрын майданға аттанған аталары, әжелері, достары туралы ақпарат жібереді.
Қазақстандық ҰОС ардагерлер қоры Tengrinews.kz негізін қалаушы және Alash Media Group холдингінің басшысы Батыр Қазыбаевтың бастамасымен жүзеге асты.
"Жоба қазақстандық ардагерлер туралы тағы бір қорды қалыптастыру және оны аталарын еске алатын, құрметтейтін адамдардың көмегімен жүзеге асыру үшін дүниеге келді. Бұл жоба мұрағат болады деп үміттенбейміз. Бұл - Tengrinews және Tengrinews оқырмандарының күшімен жиналатын қарапайым картотека. Кез келген адам ата-бабалары, отбасындағы батырлар туралы ақпарат жариялай алады. Соғыспен байланысты әр отбасы ұмытылмауы керек. Ұлы Отан соғыспен байланысты естеліктерді сақтамасақ, қалпына келтірмесек, болашағымыздың бір бөлігін жоғалтамыз. Бұл - жобаның басты мақсаты", - деп атап өткен еді Батыр Қазыбаев.
Жоба оқырмандарды Қазақстанның белгісіз әрі танымал емес батырларымен таныстырады, ардагерлердің туыстарына соғыстан кейін байланысы жоғалған жақындарын табуға көмектеседі.
Оқиғалардың бірі аға лейтенант Ахметқазы Болатов туралы. Ол 1941 жылы Алматы қаласынан майданға аттанған атақты 100-ші арнайы атқыштар бригадасында болған. Оның құрамында Кеңес Одағының батыры Мәншүк Мәметова да болған. Ахметқазы Болатов 1943 жылы 15 қазанда Невель түбіндегі сұрапыл шайқасқа қатысқан.
"Мәншүктің атыс позициясын жақсы білдік және оның оқ-дәрілері таусылғаннан кейін, басқа пулеметте тұрғанын есте сақтадық. Ол позициясы жау оғымен жабылғанша, неміс жаяу әскеріне пулеметтен оқ жаудырды", - деп еске алды ардагер.
Кейін оған салтанатты жерлеу үшін Мәншүк Мәметованың денесін табу тапсырылған.
"Бірнеше рет жараланғандардың өлімі мен азаптанғанын көрдім. Өзім 3 рет жараландым. Бірақ биіктіктің басында батыр пулеметшінің атыс позициясын іздеп, Тұраш екеуміздің Мәншүктен қалғанын жинап, онымен бірге Невельге барғанымызға ештеңе жетпейді... Бізді сонда күтті. Салтанатты жерлеу рәсімі өтті. Салют тоқтатылды, Қазақстанның батыр қызымен мәңгіге қоштастық. Бұл 1944 жылғы тамызда болды", - деп естелігін бөлісті ол.
Ардагер Василий Гладышевтың қызы туралы оқиғаға да тоқталсақ, "Жеңімпаздар" жобасының арқасында ол өзіне қымбат адамның өмірі туралы біліп, Павлодардан жаңа туыстар тапты. 2018 жылы жоба аясында әйел адам Tengrinews.kz сайтына ардагер әкесі туралы ақпарат жариялайды. Бұл анкетаны көрген Василий Гладышевтың немересі жауап берген.
"Бір жыл бұрын үндеуім жарияланғанын көрдім, бірақ менің арманым - әкемнің тағдыры туралы білуіме септігін тигізеді деп ойламадым. Міне, менің 70 жылдық мерейтойым күні жауап келді. Мені әкемнің немересі тапты. Сіздерге өзімнің, ағамның, балаларымның және немерелерімнің, барлық туысымның атынан бей-жай қарамағандарыңыз, игі істеріңіз үшін алғысымды білдіргім келеді. Үлкен жұмыс істедіңіздер. Бұл біздің ұрпақтарымыз үшін маңызды", - деп Ұлы Отан соғысы ардагерінің қызы "Жеңімпаздар" жобасына алғысын білдірді.
Тағы бір оқиға Ұлы Отан соғысына қатысқан, белгілі қазақстандық жазушы және журналист Валентин Михайлович Филатов туралы. 2022 жылғы қаңтарда оның туысы Елена Жукова интернеттен ол туралы ақпарат іздеп, "Жеңімпаздар" жобасынан ағасының анкетасын тапқан.
"Осылайша, Валентин Филатов туралы бетке кірдім. Ол туралы ақпаратты сайтқа оның шөбере қыздары жібергенін білдім. Сондағы есімдерді тағы да іздеп, Павлодар гимназияларының бірінде өткен балалар конкурсы туралы басқа сайтты таптым. Олар онда аталарының өмірін сипаттаған. Сіздердің мақалаларыңыз болмаса, оларды табу мүмкіндігі өте аз еді. Осындай «көпір» болғандарыңыз үшін көп рақмет", - деп бөлісті Елена Жукова редакциясымен.
Жоба аясында қазақстандық ҰОС ардагерлерінің ұрпақтарына видеоүндеулер түсірілді. Жоба кейіпкерлері соғысқа қатысқандар өте жас болса да, барлық қасіретті көргенін еске алады. Ардагерлер жастардың кішіпейіл және адал болуын тіледі. Қазір олардың кейбірі арамызда жоқ. Олар өскелең ұрпақтың спортпен айналысқанын, рухани жағынан күшті болып тәрбиелеуін қалайды. Ал ардагерлердің ең басты тілегі - елімізде ешқашан соғыс болмауы.
"Жеңімпаздарды" Қазақстан Қорғаныс министрлігі "Интернет-басылымдағы үздік жарияланым" номинациясы бойынша марапаттады. Байқау Ұлы Отан соғысындағы Жеңістің 70 жылдығына орай өткізілді. "Бұл жұмыстар ерекше болған соң таңдалды әрі қазіргі заманға сай болды. Себебі әскери тақырыптағы материалдармен ешкімді таңғалдыра алмайсың, бірақ бұл жарияланымдар мен сюжеттер шынында да қызық болды", - деп атап өтті сол кезде ҚР ҚМ-де.
"Жеңімпаздар" жобасына арналған ардагерлердің ерліктері туралы оқиғаларды + 7-70-09-05-1945 WhatsApp арнайы нөміріне жіберуге болады. Сюжетті жіберген кезде ардагердің аты-жөні, туған күні, туған жылы және туған жері, атағы, әскердегі тегі сияқты толық мәліметтерін көрсету керек, сонымен қатар, бірнеше сурет тіркеу қажет. Батырлардың жақындары сайтта анкета толтыра алады.
Tengrinews.kz
Қысқа да нұсқа. Жазылыңыз telegram - ға