Қазақстанда бұқаралық спортты дамыту: қажетті шаралар мен перспективалар

Спорт – денсаулық кепілі, ұлт болашағының негізі. Қазақстанда бұқаралық спортты дамыту – ел халқының денсаулығын жақсартуға, жастарды тәрбиелеуге, қоғамда салауатты өмір салтын насихаттауға ықпал ететін маңызды бағыттардың бірі. Бұқаралық спортты дамыту тек денешынықтыруды ғана емес, сонымен қатар әлеуметтік тұрақтылықты, халықтың өмір сүру сапасын жақсартуды да көздейді. Дегенмен бұл бағытта әлі күнге дейін шешілмеген өзекті мәселе көп. Бұл мақалада бұқаралық спортты дамытуға ықпал ететін негізгі шаралар қарастырылады, деп хабарлайды El.kz ақпарат агенттігі.

Туризм және спорт министрлігінің мәліметінше, қазіргі уақытта Қазақстандағы тұрғындардың 40,4%-ы дене шынықтырумен және спортпен шұғылданады (8 млн-нан астам адам).

2029 жылы Туризм және спорт министрлігінде спортпен шұғылданатын азаматтардың үлесін 50% - ға дейін арттыру жоспарлануда. Балалар мен жасөспірімдер үшін 27%-ға жетті (республикада 6-18 жастан бастап балалар мен жасөспірімдердің жалпы саны 3 млн-нан астам адамды құрайды).

1. Спорт инфрақұрылымын дамыту

Қолжетімді спорт нысандарының қажеттілігі

Бұқаралық спортты дамытудың басты шарттарының бірі – спорт нысандарының қолжетімділігі. Қала мен ауылтұрғындары үшін ашық алаңдар, спорт залдары, стадиондаржәне фитнес-орталықтар жеткілікті болуы керек. Бұл үшін:

Жергілікті билік спорт нысандарын салуға инвестиция тартуы қажет. Әсіресе, ауылдық жерлерде спорт кешендерінің жетіспеушілігі байқалады. Осы мәселені шешу мақсатында мемлекеттік және жеке серіктестік (МЖӘ) негізінде жобалар жүзеге асырылуы мүмкін.

Барлық жастағы адамдар үшін тегін немесе қолжетімді бағадағы спорт алаңдарын құру. Қаржылық жағдайы әртүрлі халық топтары үшін тең мүмкіндіктер жасау маңызды.

Заманауи технологияларды қолдану

Цифрлық технологиялар спорт инфрақұрылымын тиімдібасқаруға мүмкіндік береді. Мысалы, спорт алаңдарын брондау жүйесін енгізу, мобильді қосымшалар арқылы халықты спорттық іс-шараларға шақыру бұқаралық спорттытанымал етеді.

2. Мемлекеттік бағдарламалар мен қолдау

Қазақстанда бұқаралық спортты қолдайтын бағдарламалардың болуы маңызды. Мемлекет спорттық мәдениетті қалыптастыруда белсенді рөл атқаруы қажет. Олүшін:

Ұлттық спорттық стратегиялар қабылдау. Бұл стратегияларда нақты мақсаттар мен индикаторларбелгіленуі тиіс. Мысалы, 2025 жылға дейін халықтың 50%-ын спортқа тарту міндеті қойылуы мүмкін.

Қаржылық қолдау. Бұқаралық спортты қаржыландыру тек мемлекеттік бюджет есебінен емес, сонымен қатар демеушілер мен халықаралық гранттарды тарту арқылы жүзеге асырылуы керек.

Әлеуметтік маңызы бар спорттық жобаларды қолдау. Бұл жобалар жастарды, әйелдерді, қарттарды және ерекшеқажеттілігі бар адамдарды спортқа баулу мақсатында ұйымдастырылуы тиіс.

3. Мектеп және жоғары оқу орындарындағы спорт

Мектеп спортын жандандыру

Мектептер бұқаралық спорттың негізі болып табылады. Бастауыш және орта білім беру мекемелерінде спорттық бағдарламаларды күшейту қажет:

Физикалық тәрбие сабақтарының сапасын арттыру. Оқу жоспарына дене шынықтыруды жаңашыл әдістермен үйрететін бағдарламаларды енгізу керек.

Мектеп жанындағы спорттық секцияларды дамыту. Балалармен жасөспірімдерге спортпен айналысуға мүмкіндік беретін тегін секциялар ұйымдастыру маңызды.

Жоғары оқу орындарындағы спорт

Студенттік спортты жандандыру да үлкен рөл атқарады. Университеттерде спорттық клубтар мен жарыстар өткізу арқылы жастарды белсенді өмірге тартуға болады. Соныменқатар, бұл жастар арасында ұлттық спорт түрлерін дәріптеуге мүмкіндік береді.

4. Ұлттық спорт түрлерін насихаттау

Қазақстанда ұлттық спорт түрлері ерекше орын алады. Көкпар, бәйге, аударыспақ, асық ату сияқты ойындархалықтың тарихи-мәдени мұрасы болып табылады. Бұқаралық спортты дамытуда ұлттық спорт түрлерін насихаттау келесі қадамдарды қамтиды:

Ұлттық спорт мерекелерін өткізу. Мұндай шаралар халық арасында үлкен қызығушылық тудырып, спортқа дегенқызығушылықты арттырады.

Балалар мен жасөспірімдерге арналған ұлттық спорт секцияларын ашу.

Ұлттық спортты халықаралық деңгейде танымал ету. Бұл бағытта спорттық дипломатия маңызды рөл атқарады.

5. Қоғамдық сана мен мәдениетті өзгерту

Көптеген адамдар спортты кәсіби деңгейде ғана қарастырады, ал бұқаралық спорттың пайдасы назардан тысқалады. Қоғамдық сананы өзгерту үшін:

Салауатты өмір салтының артықшылықтарын насихаттау. Бұл бағытта БАҚ пен әлеуметтік желілердің рөлі зор.

Танымал тұлғаларды тарту. Белгілі спортшылар, әртістер және басқа да қоғам қайраткерлері халыққа үлгі болып, спортқа деген қызығушылықты арттыра алады.

Отбасылық спортты дамыту. Ата-аналар мен балалардыбірлескен спорттық іс-шараларға қатыстыру арқылы бұқаралық спорт мәдениетін қалыптастыруға болады.

6. Қоғамдық ұйымдар мен волонтерлік қызмет

Қоғамдық ұйымдар мен еріктілер спортты дамытуда үлкен үлес қоса алады:

Спорттық волонтерлік қозғалыстарды құру. Олар спорттық іс-шараларды ұйымдастыруда, халықты спортпенайналысуға шақыруда белсенді болуы мүмкін.

Әлеуметтік жобаларды іске асыру. Мысалы, ерекшеқажеттіліктері бар адамдарға арналған инклюзивті спорттық бағдарламаларды ұйымдастыру.

7. Халықаралық тәжірибені пайдалану

Дамыған елдердің бұқаралық спортты дамыту тәжірибесін зерттеп, Қазақстан жағдайына бейімдеу қажет. Мысалы:

Скандинавиялық елдерде спорттық инфрақұрылымның қолжетімділігі басты рөл атқарады.

Жапонияда дене шынықтыру мектеп бағдарламасының негізгі бөлігіне айналған.

Германияда спорттық клубтар халықтың спортқа дегенқызығушылығын арттырудың тиімді құралы болыптабылады.

Қорытынды

Қазақстанда бұқаралық спортты дамыту – қоғамның денсаулығын нығайту мен өмір сапасын арттырудың маңызды қадамы. Ол үшін спорт инфрақұрылымын жақсарту, мектеп пен университеттегі спортты жандандыру, ұлттық спорт түрлерін насихаттау, сондай-ақ мемлекеттікқолдау мен халықаралық тәжірибені пайдалану қажет. Бұқаралық спорт тек жеке денсаулықтың кепілі ғана емес, сонымен қатар ұлттың рухани және физикалық күшін арттырудың жолы.

Халықтың белсенді өмір сүруіне жағдай жасау – мемлекеттің басты міндеттерінің бірі. Әрбір қазақстандықтың спортпен айналысуына мүмкіндік беретінорта қалыптастыру арқылы ғана еліміз дені сау, белсенді, және болашағы жарқын ұлт бола алады.

Қысқа да нұсқа. Жазылыңыз telegram - ға