Жыл басынан бері елордада темекі өнімдерін, оның ішінде электрондық темекі мен сұйықтықтарды тұтынуға салынған тыйымды бұзғаны үшін 355 әкімшілік хаттама толтырылды. Астана полиция департаменті бастығының бірінші орынбасары тыйым салынған заттардың таралуына және қолданылуына қарсы жүргізіліп жатқан жұмыстар туралы айтып берді, деп хабарлайды El.kz ақпарат агенттігі.
«Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» Кодекске сәйкес Қазақстанда темекі шекпейтін және темекі өнімдерін әкелуге, өндіруге, сатуға және таратуға тыйым салынады.
Шегілмейтін темекі өнімдеріне құрамында никотин бар өнімдер және олардың насыбай, снюс және т.б. сияқты синтетикалық аналогтары жатады.
Рұқсат етілмеген жерлерде темекі өнімдерін сату немесе тарату фактілері анықталған кезде полиция қызметкерлері әкімшілік құқық бұзушылық туралы Кодекстің 196-бабына сәйкес әкімшілік іс қозғайды. Жыл басынан бері осы бап бойынша 70-ке жуық әкімшілік хаттама жасалды. Белгіленген орындарда темекі өнімдерін сату немесе тарату фактілері анықталған кезде темекі өнімдерін сату фактісі бойынша әкімшілік іс қозғалады. Оларға кальянға, кальян қоспасына, темекіні қыздыруға арналған жүйелерге, электронды тұтыну жүйелеріне және олар үшін сұйықтықтарға арналған өнімдер жатады. Бұл әрекет жеке тұлғаларға – отызға дейін, шағын кәсіпкерлік субъектілеріне – елуге дейін, орта кәсіпкерлік субъектілеріне – сексенге дейін, ірі кәсіпкерлік субъектілеріне жүз АЕК мөлшерінде айыппұл салуға әкеп соғады. Жыл басынан бері осындай фактілер бойынша 7 әкімшілік хаттама жасалды, - деді Эльдар Данияров.
Темекі бұйымдарын, оның ішінде қыздырылатын темекісі бар бұйымдарды, электрондық тұтыну жүйелерін және олар үшін сұйықтықтарды тұтынуға тыйым салуды бұзғаны үшін ҚР ӘҚБтК 441-бабы бойынша жыл басынан бері 355 хаттама жасалды.
Мемлекет басшысы Ұлттық құрылтайдың ІІІ отырысында насыбай өндіріп, таратқандарға заң жүзінде шектеу қою керектігін тапсырды. Бүгінде Президент тапсырмасы аясында Астана қаласындағы барлық білім беру ұйымдарында түсіндірме жұмыстары жүргізіліп келеді.
Соған орай, бүгін барлық мектептерде «Зиянды әдеттер және олардың денсаулыққа әсері» тақырыбында сынып сағаттары өткізілсе, техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарында кураторлық сағаттар мен дөңгелек үстелдер өткізіліп, насыбайдың адам ағзасына зиянды жақтары кеңінен айтылды.
Астана қаласындағы №10 қалалық емханасының салауатты өмір салтының дәрігері Гүлмира Қалиқызы, Жастар денсаулық орталығының психологы Жанна Калмашқызы, Астана қаласы Сарыарқа аудандық полиция басқармасының аудандық полиция бөлімінің аға тергеушісі полиция капитаны Тасқын Сархытбекұлы арнайы шақырылып оқушыларға түсіндірме жұмыстарын жүргізді.
Салауатты өмір салтын насихаттауға арналған бұл іс-шаралар алдағы уақытта жалғасын табады.
Никотиннің адам денсаулығына теріс әсері бұрыннан белгілі, ғалымдар жыл сайын никотин мен құрамында никотині бар заттарды қолданумен байланысты аурулар мен құбылыстарды көбірек зерттеп келеді, бірақ оны қолдану адамзаттың ең танымал және зиянды әдеттерінің бірі болып қала береді. Астана қаласы Қоғамдық денсаулық сақтау басқармасы басшысының орынбасары Айнұр Төлеуова вейп өнімдерінің зиянына тоқталды.
Оның айтуынша, ересектер мен жасөспірімдер арасында вейп барған сайын танымал болып барады. Электрондық темекіні тұтынудан никотин аэрозольдерінің барлық химиялық құрамын қабылдайтын алғашқы орган ретінде тыныс алу жүйесі зардап шегеді. Электрондық темекінің көпшілігінде тәуелділік тудыратын никотин бар.
Вейпті өкпенің он шақты ауруымен байланыстыруға болды. Елордада тыныс алу органдары ауруларының жиілігі жалпы сырқаттанушылық құрылымында бірінші орында тұр. 2023 жылдың қорытындысы бойынша Астана қаласында тыныс алу органдарының ауруларымен 450 мыңға жуық адам, оның ішінде бастапқы сырқаттанушылықпен 390 мыңнан астам адам тіркелген. Бұл аурулар осы электронды темекіден де туындауы мүмкін. Вейп, кәдімгі темекі шегу сияқты, темекі шегушілердің өздеріне ғана емес, айналасындағыларға да зиянды. Ғалымдар электронды темекі шегетін адамның жанында 30 минут болған кезде темекі шекпейтін адамның жасушаларында тотығу стресі жоғарылайтынын анықтады. Бұл денеде бос радикалдар (жасушаларға зақым келтіруі мүмкін бөлшектер) мен антиоксиданттар (бос радикалдармен күресетін заттар) арасында дисбаланс болған кезде пайда болады. Уақыт өте келе мұндай дисбаланс жүрек-қан тамырлары, өкпе және неврологиялық аурулардың, сондай-ақ онкологияның дамуында маңызды рөл атқаруы мүмкін, - дейді Қоғамдық денсаулық сақтау басқармасы басшысының орынбасары.