Конституция күніне орай «Қоғам мен мемлекетті трансформациялау жағдайындағы конституциялық бақылаудың эволюциясы» тақырыбында өткен халықаралық форумда әр елден келген сарапшылар өздерінің конституциялары туралы баяндама жасады, деп хабарлайды El.kz.
Форумға Қырғызстан, Тәжікстан, Молдова елдерінен келген Конституциялық сот төрағалары мен сарапшылары Конституциялық сот ісін жүргізу бойынша тәжірибелерімен бөлісті.
Аталған елдерде Конституциялық өзгерістер мен толықтырулар бойынша жұмыс тәжірибесі бар. Тәжікістан Республикасының Конституциялық сотының Төрағасы Абдулхафиз Ашурзода өз елінің қазіргі Конституциялық бақылауы жөнінде айтты.
«Әрбір мемлекет өзінің құрылымының ерекшеліктерін ескере отырып, Конституциялық бақылаудың өзіндік үлгісін жасайтыны анық. Бұл тұста Қазақстан оң бастамалар жасап жатыр. Тәжікстанда Конституциялық бақылаудың тәуелсіз сот органын құру өтпелі кезеңдегі объективті қажеттілік болды. Тәжікстан Республикасындағы Конституциялық бақылаудың қазіргі үлгісін Конституцияда белгіленген мемлекеттік билік органдарының жүйесімен жүзеге асырылады. Тәжікстанда мамандандырылған сот органы –Конституциялық бақылаудың еуропалық үлгісін ұстана отырып, Конституциялық заңдылық режимінің қатаң сақталуын және құқықтық актілердің, олардың нормаларының Конституцияға сәйкестігін қамтамасыз етеді», - деді Абдулхафиз Ашурзода.
Сондай-ақ Абдулхафиз Ашурзода қазіргі уақытта Конституциялық бақылау институты әмбебаптандыру үрдісіне ие болғанын және ол қазіргі заманғы мемлекеттердің басым көпшілігіне тән екенін, оның себептері негізінен құқықтық мемлекет тұжырымдамасын жалпы мойындау және дамыту болып табылатынын атап өтті.
Қырғыз Республикасы Конституциялық сотының төрағасы Эмиль Осконбаев та өз елінің Конституциялық шағымдарды қарау тәжірибесі туралы айтты. Ол Қырғызстанда 2021 жылы жаңа Конституция қабылданғанын атап өтті.
«Бұл дамудың маңызды және шешуші қадамы конституциялық бақылау органына тәуелсіз сот органы мәртебесін беру болды. Қырғызстанда абстрактілі конституциялық бақылау үлгісі қайта шығарылады, бірақ сонымен бірге ол нақты конституциялық құқықтарды жоққа шығармайды. бақылау.Қырғыз Республикасында конституциялық бақылауды жүзеге асырудың ерекшелігі Конституциялық соттың жеке конституциялық шағымдарды қарауға құқығы жоқ, бірақ нормативтік бақылау шеңберінде қарапайым азаматтар мен заңды тұлғаларға құқық берілген. Конституциялық сотқа жүгіну керек», - деді Эмиль Осконбаев.