Өткен жылы елдегі мектеп оқушылары халықаралық PISA зерттеуіне қатысты. Оған 81 мемлекет қатысады. Нәтижесінде барлық салалар бойынша Қазақстан ЭЫДҰ (Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы) елдері бойынша орташа көрсеткіштен төмен болып шықты, деп хабарлайды El.kz ақпарат агенттігі ҚазАқпаратқа сілтеме жасап.
Ал жалпы отырыста Мәжіліс депутаты Ирина Смирнова депутаттық сауалын айтты.
Білім министрлігі мен реформалардың авторлары зерттеу нәтижелері бойынша жаратылыстану сауаттылығының 23 ұпайға, математикалық сауаттылықтың 2 ұпайға өскенін, бірақ оқу сауаттылығының 1 ұпайға төмендегенін атап өтті. Оң нәтижелер мен нақты жағдайға қысқаша талдау жасағым келеді. 2022 жылғы зерттеуге 81 мемлекет қатысты. Оның ішінде 8 мемлекет алғаш рет қатысты. Барлық салаларда Қазақстан ЭЫДҰ орташа көрсеткішінен төмен болды. Математикадан Қазақстан 81 ұпайдың ішінде 46-шы орында, бұл 425 ұпай, - дейді Ирина Смирнова.
Оның айтуынша, Қазақстандағы оқушылардың тек 2 пайызы ғана математикадан ең жақсы нәтиже көрсетті, яғни PISA математикалық тесті бойынша 5 немесе 6 деңгей алды (ЭЫДҰ орташа көрсеткіші: 9%). Алты Азия елі студенттері ең көп үлеске ие болды: Сингапур (41%), Қытай Тайбэйі (32%), Макао (Қытай) (29%), Гонконг (Қытай) (27%), Жапония (23%) және Корея (23%). Бұл деңгейлерде оқушылар күрделі жағдайларды математикалық түрде модельдей алады және оларды шешу үшін сәйкес есептерді шешу стратегияларын таңдап, салыстырып, бағалай алады. Қазақстанда математикадан функционалдық сауаты жоқ оқушылардың үлесі 48% құрады. ЭЫДҰ-да мұндай студенттердің үлесі 31%.
Математикалық сауаттылық бойынша біздің қасымызда зерттеуге алғаш рет қатысып отырған Моңғолия тұр. Нәтижесі бойынша бір кездері біздің елмен бірдей немесе ұқсас білім жүйесі бар елдерден Украина, Вьетнам, Литва, Латвия, ал Финляндияны басып озған Эстония алда тұр. Ол 7-ші орында. Ал ең көп ұпай жинаған Сингапур. Оның 574 ұпайы бар. Ал бұл біздің студенттерден 150 ұпайға артық. Оқу сауаттылығы бойынша Қазақстан 81 оқушының ішінде 61-орында. Олар 386 ұпай жинады. Қазақстан бұл ұстанымға жіті назар аудару туралы ұсыныс алды. Оқушылардың тек 1%-ы оқуда 5 немесе одан жоғары деңгейде балл жинады. Олар ұзақ мәтіндерді түсінеді, дерексіз немесе қарама-қайшы ұғымдармен айналысады, пікірлер мен фактілерді ажырата алады. ЭЫДҰ орташа 74% көрсеткішімен салыстырғанда 36% 2 немесе одан жоғары деңгейге жетті. 64% оқуда функционалдық сауатсыз болып саналады. Оқу сауаттылығы бойынша 543 ұпаймен Сингапур 1-ші орында. Эстония 511 ұпаймен 6-орында, - деді И.Смирнова.
Депутат мынадай шараларды ұсынады:
— білім беру саласындағы реформалардың жүзеге асырылуын және олардың жалғасуының оңдылығын бағалау мақсатында PISA зерттеуінің және білім сапасының басқа да зерттеулерінің нәтижелерін шұғыл және объективті түрде зерделеу.
— білім беру жағдайын шынайы бағалау үшін тәуелсіз жұмыс тобын құру.
— Білім беру сапасы жөніндегі комитетті Білім министрлігінен шұғыл түрде шығарып, тәуелсіз бақылауды қамтамасыз ету және оны кем дегенде Премьер-Министрге бағындыру.