20 Қыркүйек 2013, 09:23
1997 жылғы газетте негізінен саясат пен экономика, әлеуметтік, тарих, демография мәселелері көбірек қаузалған. Осы жылдың басты жаңалығы Қазақстанның бас қаласы Алматыдан Ақмолаға көшті. Солардың ішіндегі сүбелі материалдар: «Баспасөз кімнің қолында?» (Рая Ескендірова), «Шәміл тарихы және Чешен төңірегіндегі саясат шытырманы» (Серікбай Алпысұлы), «Влияние исламской цивилизаций на Европу» (Рене Бенон), «Мұстафаны оқығанда» (Б.Орынбекұлы), «Бүгінгі сот жүйесі қандай?» (Шаймерден Төлегенұлы), «Кредитные опеки с пшиковым результатом» (Мадат Аққозин), «Қазақ және «қазақтандыру» (Есенғазы Қуандықов), «ҚапШанхайдағы қайқы шатырлар» (Ж.Борантаев), «Парламент не бітіріп отыр?» (Рая Ескендірова), М.Жолдасбековпен сұхбат «Қазақстан-ЗАМАН» — мың жылдық сағыныштан туған газет» (Толымбек Әбдірайымұлы), «Бес мыңнан бес жүз мың» (бизнес туралы сараптама, Ж.Жанділдин), «Орыстандық деп даурықпау, «қытай қаптайды» деп қорықпау керек» (экономикалық реформа туралы, Ж.Жанділдин), «Болашақ американдықтардікі ме, әлде түркі халықтарынікі ме?» (Мехмет Гундем), «Өткеннен жеткен тарихи сабақ...» (тәуелсіздік ұстанымдарына ұсыныс, Адам Мекебаев), «Рух» айдарымен «Осы біз қандаймыз?» (Бейбіт Қойшыбаев), «Өркениет — ортақ мұрат» (Әлмұхан Исақ), «Қазақтың Отан соғысы тарихы» (Молдияр Серікбаев), Асқар Сүлейменовпен сұхбат «Шындық — көп, ақиқат — жалқы» (Әлия Бөпежанова), Д.Қонаев жайлы «Анықтауышқа бағынбайтын тұлға» (Күлпара Жұмағали) т.б. айдарлармен бірқатар материалдар жарық көрді. Бұдан басқа ҚР Баспасөз агенттігі мен еларалық «Заман-Қазақстан» газетінің бәйгесіне деген айдармен Мұхтар Әуезовке байланысты бірнеше материалдар топтамасы, «Әуезов және әлем» (Бекен Ыбрайымов), «Қазақ зиялылары туралы» т.б. жарияланса, осы жылдың басты жарияланымы мәртебесіне «Қазақстан-2030» айдарымен берілген мақалаларды жатқызуға болады. Үздік материал — «Көші-қон Қазақстанға құт па, жұт па?» (Бабақұмар Қинаятұлы, Қайрат Бодауханұлы).
1998 жылы елдің бас қаласы Ақмола атауы Астана деп өзгертілді. ҚР Астанасының тұсаукесер құрметіне «Астана» естелік медалі тағайындалды. 10 маусым күні Астананың Халықаралық тұсаукесері өткізілді. Бұл оқиғалардың бәрі газет бетінен орын алды. Бұл жылы да газет өзінің халықаралық мәртебесіне сай, саясат пен экономика, әлеуметтік, халықаралық қатынас, ынтымақтастық тақырыптарына баса назар аударды. Мәселен, «Сенім дағдарысы және тәуелсіздік тағдыры» (Айтан Нүсіпхан), «Ғасырды шығарып саларда» (Камал Смайылов), «ХХ ғасыр жеті жылдан тұрмайды» (С.Ақатай), Каир университетінің профессоры Хасан Нефаемен сұхбат «Таяу Шығысқа тыным бола ма?» (Ерхан Башиурт), «Қазақстан жаңа ғасырға Астанамен барады» (Жұмабай Шаштайұлы), «Бай, кедей һәм орташа» (Сәтжан Төлеумағанбет), Қазақ поэзиясында не жаңалық?» (Сәтжан Төлеумағанбет), «Біз неге ауыра береміз?» (Ш.Төлегенұлы) т.б. бірқатар материалдар жарық көрді. Бұл жылы көптеген мақалалар «XXI ғасыр: табалдырықтан биік тау жоқ» айдарымен берілген екен. Үздік мақала — «Қытаймен қатынас ұлттық тәуелсіздігімізге қатер төндірмеуі шарт» (Әкім Ысқақ).
1999 жыл. Бұл жылғы газеттегі басты жаңалық, осы жылдан бастап басылым бетінде телеарналар бағдарламасы беріле бастады. Бұл жылғы шыққан сүйекті материалдар төмендегідей. «Түркі дүниесінің 1998 жылғы сыйлығы Назарбаевқа тапсырылды», «Назарбаевпен 2006 жылға дейін» (Енес Жансевер), «НАТО ма, әлде басқа ма?» (Жан Шаймұратұлы), «Табуляция. Старые правила политической игры в новом Казахстане» (Әзімбай Ғали), «Қазақстанның Түркиядағы елшісі Қайрат Сарыбаймен сұхбат «Басты мақсат — елге экономикалық пайда тигізу» (Е.Жансевер, Баян Болатхан), «Демократия — білімді елге тән» (Игілік Жанұлы), «Ұлт мүддесі неге аяқасты қала бермек?» (С.Ақатай), «Қазаққа бір «Аттан» қажет пе?», «Жердің сатылуы елдің қоса сатылуы емес пе?» (Оңғар Сапарбекұлы), «Жерді саттық деген — елді сату» (Парламентке Ашық хат), «З.ғ.д. Сәкен Өзбекұлымен сұхбат «Берекесіздігіміз — заңның әлсіздігінен, ал ол — мәдениетсіздік» (И.Жанұлы), «Сайлау: кімге, не үшін дауыс бересіз?» (Сараптамалық мақала, О.Сапарбекұлы), Жарасқан Әбдірашпен сұхбат «Ауыл мәселесі күрделі күйінде қала бере ме?» (Ш.Төлегенұлы), Сағат Түгелбаевпен сұхбат «Демократиясыз экономика — тұл» (Ш.Сейхуни), «Диктаторлардың «кішкенелері» де бола ма?» (Секен Дорженов), Исахан Әлімжановпен сұхбат «Экономика — ақша емес, экономика — адамдар» (И.Жанұлы), «Түрік дастандарының түп бастаулары» (Ахмет Аляз), т.б. Көріп отырғандарыңыздай, бұл жылғы газетте материалды сұхбат түрінде беруге ерекше ден қойылғандығы байқалады. Үздік мақала — «Почему не хочется учиться казахской школе?» (Мұхтар Әбділдәбек). 2000 жыл.
2001 жылғы газетте де сұхбаттасуға кең орын берілген. Мәселен, «Ағайын арасы» деген айдармен берілген «Енді он жылдан кейін Қазақстан бай өлкеге айналады» атты мақаланы Ахмет Аляз Али Токулдан сұхбат алу арқылы беріпті. Тағы да осы автордың «Түркияның 10-шы президенті — Ахмет Неждет Сезер» мақаласы саяси бейнепортрет стилінде жазылған. Ал И.Жанұлының «Рухани сорбұлақтар көбейді» мақаласы белгілі қаламгер Герольд Бельгермен сұхбат ретінде берілген. Басылым халықаралық газет болғандықтан, саяси бағытынан жаңылмаған. Ондағы «АҚШ-Қытай жанжалында қайсысын жақтау керек?» (Марат Әнденов), «Оңтүстік шекара тыныштығы алаңдатса...», «Көршіңмен қалайсың?» «Әскердегі «ақсақалдық», «жерлестік» және «ұлтшылдық» (Бейбіт Төлегенұлы), «Таразының екі басы тең бе?» (Ғ.Ақсейіт), «Қазақ пен казак арасы» (Нәзира Сәрсекова), «Көгілдір отын Қазақстан үшін қат па?» (Ғ.Ақсейіт), «Ауылдың ақ пен қарасы» (Б.Мүрсәлім), Дүкен Мәсімхан: «Біз, қазақтар, ал, қытайлар...» (салыстырмалы сараптама, әзірлеген Ғ.Ақсейіт), «Адамзатты алаңдатып отырған Ауғанстан» (Х.Гүлерже), «Күнгей Әзірбайжан қасіреті» (Наурыз Қожахметұлы), «Ауғанстанға көзқарас: кеше және бүгін» (М.Әбдікәрімов), «Каспий мәртебесі қалай анықталады?» (Әділбек Ыбырайымұлы), «Экономикалық дербестік болмай...» (Г.Бекжанова), «АҚШ-тағы террористік актілердің психологиялық себептері» (Мұхит Асанбаев), «Батыс пен Шығыс тайталасынан сақтасын» (М.Әнденов), «Өзбекстан-Қазақстан: шекаралық бітім» (Сұлтан Хан Аққұлұлы), Әскер Бақаевпен сұхбат «Соғыс өнерінде қазақтың рухы басым» (Ғ.Ақсейіт), «Астананың әлеуметтік-демографиялық бейнесі» (С.Аққұлұлы). Бұл жылы газетте Әзімбай Ғали әр жылдары Қазақстанды басқарған саяси және қоғам қайраткерлері туралы мақалалар жариялап, сонау 1920 жылы елді басқарған Сейітқали Меңдешевтен бастап 1986-1989 жылдары елді басқарған Г.В.Колбинге дейінгі республика басшылары туралы материалдар беріп тұрған. Үздік материал — «Қазақтың жері қанша тұрады?» (Дархан Халықұлы).
2002 жылғы материалдар ішінде көңіл аудартар өзектілері: «Қазақта киелі қарашаңырақ бар ма?» атты дөңгелек үстел, «Президент неге үнсіз отыр?» (С.Аққұлұлы), «Іштен шыққан жау жаман» (Берік Садық), «Ресей АҚШ-тың Ауғанстанда қалуына неге қарсы?» (Г.Қойшығұлова), «Елдің күткені — Елбасы байламы» (С.Аққұлұлы), «Қазақ жұрты және демократия» (М.Тоқашбаев), «АҚШ-Орталық Азия: әскери қауіпсіздік саясаты» (Нұрбол Станов), «Халықаралық қылмыстық сот: Қазақстан мүшелікке әзір ме?» (Р.Кертаев), «Ресей-Гүржістан: қақтығыс қантөгіске соқтырмай ма?» (Р.Кертаев), «Ирактың жазығы — тәуелсіздігі ме?» (Р.Кертаев), «Ата заң — мемлекеттік негізі» (Р.Думанұлы), «Ғасырлар тоғысындағы Қазақстан білімі» (ҚР Білім және ғылым министрі Шәмшә Беркімбаева), «Ұлт рухы тілімен қуатты» (А.Тұяқбайұлы), Қызылорда облысының әкімі Серікбай Нұрғисаевпен сұхбат «Қырық жылдан кейін кіші Аралға араша табылды» (Балтабек Түйетай), «АҚШ-Ирак: дипломатиялық соғыс» (Р.Кертаев), «Ататүрік және Тәуелсіз Түркия» (Ахмет Аляз), Сұлтан Сартаевпен сұхбат «Тәуелсіздік тарихы осылай басталған» (Төреғали Тәшенов), «Катеv — Қазақстан келешегінің инвесторы» (Ахмет Аляз, Ұлан Еркінбеков). Ең бастысы осы жылғы басылым бетінде қазақтың біртуар ұлы Дінмұхаммед Қонаев атамыз туралы көлемді-көлемді материалдар мен естеліктер, толғаныс-эсселер көптеп жарияланған. Үздік мақала — Дулат Исабековпен сұхбат «Бізді құтқаратын ұлттық рух» (Бағдагүл Мұзартбекқызы).
2003 жылы газетте саясат бойынша «Көпвекторлы саясаттың салтанаты», «Шанхай процесінің жаңа кезеңі» (Талғат Жұмағұлов), «Ауыл — қазақтың бесігі», «Азияның болашағы — терең ынтымақтастықта», «Қытайдың Ху Цзиньтаосы кім?», «Қытайдың инвестициялық саясаты» «Нарық жетегіндегі нұралықтар», «Су тапшылығы», «Көші-қон» полициясындағылар сауатты ма? (Әлімжан Әшімұлы), «Қазақ қоғамындағы ендігі идеал — отбасы» (Бағдагүл Мұзартбекқызы), «Рубль аймағы Қазақстанға керек пе?» (Ж.Жанділдин), «Түркия Еуропа Одағына кіре ала ма?» (сараптама), «Әңгіртаяқ» (А.Шарон туралы), Ясир Арафат (Аян), «Жаһандағы қауіпсіздік кілті — Азияда!» (Ұлан Еркінбеков), «Жаһандық проблемаға жаңа көзқарас» (С.Досанов), «Ақталынбайтын агрессия», «Ирак тағдыры не болады?» (Марат Тоқашбаев) т.б. Ең үздік мақала — «Өзгелерді аласартпай, ұлтымызды көтерейік» (Ахмет Аляз).
"Қазақстан заман"