19 Қыркүйек 2013, 07:04
Соңғы он жыл ішінде Италияда күнделікті басылымдардьщ бір күнгі таралымы 9 713 000 данаға жетті. Алайда 1990 жылдардың басыңда газет ісі кезекті дағдарысқа ұшырап, Италияда әр 1 000 адамға 102 дана газет шығарып, Еуропада артта қалып қойды. Солтүстік аудаңдарда 1 000 адамға 132 дана, ал орталықта 122, онтүстікте - бар-жоғы 55-гі құрады. Сонымен, онтүстік және солтүстік аймақтарында газет саны әртүрлі. 1990 жылдардың басыңда ақпараттық газеттердің арасынан аймақтық жеті газет ұлттық газеттерге айнала бастады. Баспасөз жүйесінде ұлттық газеттер барлық уақытта бір-бірімен бәсекелестікте өмір сүріп келеді. Олар: «Коррьера Делла Сфа», «Джорнале», «Стампа» т.б. Осы аталған ұлттық газеттердің тобын «Индепенцент», «Авеннире» толықтыра алды. Ұлттық газеттерден кейінгі орында ауданаралық күнделікті газеттері «Мессаджеро», «Гадзепино», «Национе» тұрады. Жалпы Италия басылымдарының тең жартысын аудандық және провинциялық басылым құрайды. Италияда кепшілік басылымдар таңертеңгілік басьшымдарға қосымша болып шығады. Оларға: <<Коррьера меркантиле», «Нотте», «Экспрессо сера» т.б жатады.
Италияда мерзімді басылымдарға қарағанда журнал секторы жақсы дамыған. Сапа жағынан да, таралымы жағынан да журналдар жоғары орынға ие. Көлемі әртүрлі журналдардың ішіңде көпшілікке арналғанын да, салалық журналдарды да кездестіруге болады. Соңғы жылдары саяси сипаттағы (24 %), кәсіподақтың (20% ), әдеби (12 % ), тарихи (32 % ), журналдардың саны кеміді. Керісінше, тамақтану, сән, жарнама мәселесіне арналған журналдардың қатары (32%) көбейген. Философиялық журналдар алдыңғы орынға шықты.
Тар шеңбердегі арнаулы басыпымдардың таралымы да аз. Ақпараттык, безеңдірілген апталықтар, әйелдер мен балалар журналдары, католиктік басылымдар итальяндықтар арасында өтімді. Бірінші орында ақпараттық-апталық басылымдар оқырмандардың ықыласына бөленіп отыр. Мысалы, «Эуропео», «Эпока» - безендірілген болса, «Моңдо» -экономикалық, «Экспрессо» - саяси, "Панорама" - шетелдік басылымдарға арналған дайджест болады. «Панорама» мен «Экспрессо» бір-бірімен бәсекелес басылымдар. Бұл басылымдардың қай-қайсысы болмасын жаңару, өзгеру жолыңда. Апталықтардағы, журналдардағы, күнделікті газеттердегі өзгерістердің бәрі – теледидардың әсерінен туындап отырғаны белгілі. Күнделікті жарнама үшін күресе отырып, көлемін ұлғайтқан, оны толтыру үшін апталықтарға дәстүрлі тақырыптарына да барады екен. Апталықтар айлық журналдарға ұқсап, сапасы жағынан өзгеріп көпшілікке арналған безендірілген журнаддардың да қасиеттерін бойьша сіңіруде. Тек «Панорама» мен «Экспрессо» ғана ақпараттық апталықтардың типологиясын сақтап отыр екен.
Италия мерзімді басылымдарында әйелдер журналының маңызды зор. Олардың ішіңде дәстүрлі итальян әйелдер журналдарының үлгісін жалғастырушылар да, еуропалық журналдардың көшірмелері де, жаңа типтегі әйелдер журналдары да кездеседі. Әйеддер журналдарының ішіндегі танымалы, таралымы жоғарғысы - «Донна Моцерна». Бұл журнал жұмыс басты, уақыты жоқ, бәрінен хабардар болғысы келетін оқырмандарға арналған. «Донна Моцерна» Италиядағы әйелдерге арналған алғашқыда «Ньюс Мэгззин» деген атпен шыққан. Италияда балаларға арналған журналдар таралымы да жоғары. Бұлардың ішінде «Уольт Дисней компани - Италия» баспасына қарасты - «Тополино» журналы ең танымалысы. Италияца шығатын журнал тобын тележурналдар толықтыра түседі. Берлусконидің «Сорризм э канциони ТВ» апталығы тележурналдардың ішінде ғана емес, жалпы журнал тектес басылымцардың ішіндегі таралымы жоғары басылымдарлың бірі. Бұлардың басқа салалық журналдардың түрлері жеткілікті: католиктік басылымдар, автожүргізушілерге арналған басылымдар, жұлдызнамаларды басатын басылымдар, сатиралық басылымдар болып түрлерге бөліне береді.
Дереккөз: Шындалиева Меңдігүл
"Шетел Журналистикасы"