Елімізде 1 қыркүйек - ерекше күн. Мектепке асыққан ұстаздар мен оқушылар қауымы бұл күнді асыға күтеді. Арнайы форма киген, ақ бантик таққан оқушылар әдемі гүл шоқтарын алып, білім ордаларына ағылады. Биыл 382 мыңға жуық бала алғаш рет мектеп табалдырығын аттайды. Әлем елдері бұл күнді қалай атап өтетінін және оқу жылын қалай бастайтыны туралы ізденіп көрдік.
АҚШ мектептері оқу жылының басталу күнін белгіленген мерзімде - тамыздың ортасынан қыркүйектің ортасына дейін таңдай алады. Мектептің бірінші күні сіз мектеп оқушыларын формада кездестірмейсіз. Джинсы, футболка, кроссовкалар, сүйікті шаш үлгісі (тіпті түрлі - түсті жіптермен боялған) - бала мектепке еркін стильде барады. Америкалық мектептерде "Алғашқы қоңырау" атты салтанаттық жиын өтпейді. Себебі, АҚШ home schooling үрдісі кең таралған. Балалардың көпшілігі үйінде оқитындықтан, барлық бірінші сынып оқушылары бұл күні мектепке асықпайды. Баласының денсаулығында ешқандай кінәрат болмаса да, ата-аналар оны мектепке жібермейді. Баланы үйде оқыту көбінесе тәрбиешілердің емес, ата-аналарға жүктелген жауапкершілік. Үйде оқытуды ұйымдастыру үшін ата-аналар баланың білім беру бағдарламасын тиісті органға ұсынады. Сондай-ақ олардан баланың оқудағы жетістігі туралы есеп беру талап етіледі.
Израильде оқу жылы 1 қыркүйекте басталады. Бірақ израильдік мектеп оқушылары үшін мерекелік іс-шара екінші сабақ кезінде өтеді. Бірақ балалар мектепке бірінші сабаққа 8:15-те келіп, сыныптастарымен танысады, араласады. Жыл сайын балалар шарларға өз тілектерін жазып, оларды аспанға жібереді. Израильдік мектеп оқушылары әдетте мектеп эмблемасы бар футболка киеді. Мерекеде бәрі бірдей ақ түсті киім кисе, қалған күндері түрлі-түстісін киюге рұқсат.
Германияда сабақ басталатын арнайы күн жоқ. Германияның кейбір аудандарында оқу жылы тамыз айында, ал басқаларында қыркүйек айында басталуы мүмкін. Бірыңғай жас нормасы да белгіленбеген. Сіз бала дайын болғаннан кейін мектепке 5 немесе 6 жасында бере аласыз. Немістер баланың дайындығына көп көңіл бөледі. Бірінші оқу жылында неміс оқушылары 1-сыныпқа бірінші сынып оқушысының пакетімен келеді. Бұл дәстүрдің тамыры XIX ғасырдың басынан басталады. Пакетті ашпас бұрын міндетті түрде естелік суретке түседі. Бұрын бірінші сынып оқушысының пакеті тәттіге толы болатын. Бүгінде балалардың денсаулығы үшін оны кеңсе тауарлары, ойыншықтар, тіпті кітаптармен толтырады. Әрине, кішкене тәтті тосынсый бар. Пакетті балалардың өздері алдын-ала желімдеп, ата-аналары толтырады. Германиядағы мектептегі бірінші күн әдетте мерекелік көңіл-күйде болады. Бірінші сынып оқушылары үшін 3-4 сыныптарға экскурсия өткізілуі мүмкін.
Жапонияда оқу жылы 1 сәуірде басталады. Жапондық бірінші сынып оқушылары мектепке сәнді киімдерін киіп келеді. Мерекелік жиын тек акт залында бірінші сынып оқушылары үшін өткізіледі. Оларды мұғалімдер қарсы алып, ата-аналарымен ұйымдастырушылық мәселелерді шешеді, ал түстен кейін балалар үйге қайтады. Содан кейін бірінші сынып оқушылары мен ата-аналардың мектепке дайындық аптасы болады. Бір аптадан кейін барлық оқушылар мектепке барады. Міндетті мектеп формасы әдетте тек жеке мектептерде болады. Қарапайым мектеп үшін ерекше бас киім жеткілікті болуы мүмкін.
Демек, жаңа оқу жылына әр елдің көзқарасы әртүрлі және оқу жылының басталуын әртүрлі ұйымдастырады.
Чехия, Беларусь және Балтық елдері – 1 қыркүйек;
Италия – 1 қазан;
Швеция – 15 тамыз;
Грекия – 12 тамыз;
Австралия - 1 ақпан.
Франция мен Испанияда оқу жылының басталуының бірде-бір нақты мерзімі жоқ.
Африка елдерінде балалар оқуды өте ерте жастан бастайды. Әдетте, 4 жасар бала бірінші сыныпқа барады. Бірақ толыққанды оқушы болмас бұрын, балаың білімі мен дайындық деңгейі бағаланады. Егер бала әріптерді білмесе, онда оны мектепке алмайды. Баланың мектепке түсу мүмкіндігін арттыру үшін оны алдын-ала дайындық студиясына береді. Онда үш жастан асқан балаларға арналған ойын түрінде сабақтар өткізіледі. Өкінішке қарай, барлық балалар білім ала бермейді, өйткені Африка елдерінде бұл міндетті емес.
Оңтүстік Кореядағы білім күні наурыз айында атап өтіледі. Балалар мектепке 8 жасында барады және қабылдау емтиханын тапсырады. Емтиханды үздік тапсырғандар мектепті өз қалауы бойынша таңдайды. Ал қалғандарын арнайы мектептерге бөледі. Сондықтан ата-аналар баланы элиталық мектепке беру үшін онымен 5-6 жастан бастап белсенді айналысады.
Норвегияда оқу жылы сәуір айының соңында басталады. Бірінші сыныпқа балалар алты жастан бастап барады. Норвегиялық мектептердің ерекшелігі-асханалар мен мектеп тағамдарының болмауы. Кей мектептерде ең кішкентайларға ғана йогурт пен шырын беріледі. Дәстүр бойынша оқушы үйден бутербродтар, алма және шырын немесе мұздатылған шай әкеледі.
Чехияда білім күні бірінші қыркүйекте тойланады, бірінші сыныпқа баратын бала алты жаста болуы керек. Бұл ретте бірінші сынып оқушыларынан арнайы білім мен дағды талап етілмейді. Мүлдем оқу мен жазудың қажеті жоқ – барлығы мектепте оқытылады. Психологпен әңгімелесу міндетті болып табылады, оның барысында баланың мектеп жүктемесіне эмоционалды дайындығы туралы қорытынды жасалады.
Үндістанда оқу жылының басталуы үшін ерекше күн таңдалды. Балалар 1 маусымда мектепке барады. Сонымен қатар, Үндістанда білім күнін салтанатты түрде атап өтпейді. Бірақ бала кезінен еңбекке, қолөнерге деген сүйіспеншілікке баулиды. Үнді мектептерінде тоқыма станоктарының арнайы шеберханалары бар және әр оқушы өз қолымен тоқылған матаның "нормасын" тапсыруы керек. Матаны сатудан түскен ақша мектеп қажеттілігіне кетеді.